Sağlıklı bir ilişki önce iyi bir dinlemeyle başlar. Hangi yaşta olursak olalım, yaşımız hiç önemli değil.
Eğer gözlerinin içine bakarak hafif bir tebessümle dinliyor ve sözü bitene kadar bu şekilde durabiliyorsakiletişimin yarısından fazlasını kurmuş oluyoruz.
Kelimeler dudaklarımızdan dökülmese bile konuşan gözlerimiz oluyor. İyi bir dinleyicinin gözleri çok şey yansıtır.
Konuşanı ilgiyle dinleyerek, ona değerli olduğu ve söylediklerinin önemsendiği duygusunu veririz.
Onu dinlerken “Buna biraz üzülmüşsün.” ya da “Bu durum da karar vermek seni zorlamıştır.” gibi cümlelerle,onun duygularını anladığımızı yansıtarak dinlemeye devam ettiğimizdekonuşan anlaşıldığını hissederek rahatlar.
Bir derdini paylaşıyorsa anlaşılabildiğinin rahatlığıyla da kendini azıcık da olsa mutlu hisseder.
Bu durum sadece biz yetişkinler için miböyledir?Tabi ki değil.
Geleceğimizin mimarları çocuklarımız içinde böyledir.
Onları özenle dinleyerek kuracağımız ilişkiler hem model olma açısından hem de onların ruhsal gelişimleri açısından son derece önemlidir.
Her ne kadar çocuklarımızla çok iyi ilişkiler içinde olmayı düşlesek de zaman zaman kendimizden uzaklaştırabiliriz.
İçinde bulunduğumuz duygusal durumlar, o günkü koşturmaca, eşlerle yaşananlar, başkalarına göstermekten kendi çocuklarımıza kalmayan sabır, bizi buna iten haklı sebepler olabilir.
Ne var ki daima hatırlamamız gereken bir konu var ki “bizler bir çocuk yetiştiriyoruz”.
Hem de kendi çocuklarımız.
Büyük zahmetlerle acılı ve sancılı bir süreçten geçerek dünyaya getirdiğimiz, sonra tarifi mümkün olmayan annelik ve babalık duygularıyla sarmaladığımız kendi çocuklarımız.
Ara sıra kendimizi tutamadığımız ya da kontrol edemediğimiz anlarımız olabilir. Sonuçta biz anne babalarda insanız ve sabrımızın bir sınırı var.
İnanın bunu çocuklarımız da biliyor. Bilmedikleri şey sadece kendilerini kontrol edememeleridir.
İçinde bulunduğumuz durumu onlara sakin bir biçimde söyleyerek, ne istediğimizi ve neden istediğimizi belirterek, sonuçların neler olabileceğini açıklayarak kendimize yaklaştırabiliriz.
Bu durumda onları bize yaklaştıran davranışlarımız neler olabilir?
Çocuklarımızın kendi kimliklerini oluşturmakta yönlendirici olurken, baskıdan uzak olup ve yaptıklarını saygıyla karşılayalım.
Duygusal ihtiyaçlarıyla ilgilenerek, anne baba sevgisi açısından çocuk ruhlarında mutlulukla hatırlanacak izler bırakalım.
Kendi yapacakları konusunda karar verme fırsatları verelim. Bu kararları uygulama özgürlüğünü da sağlayalım ki sonuçlarını da yaşayarak onun için doğru kararları seçebilsin.
Sevgimizle onları boğmadan aşırı koruyucu olmadan ve kendi hatalarını yapma ve öğrenme fırsatları verelim.
Çok önemli bir nokta da anne baba olarak davranışlarımızdır. Bizler sergilediğimiz davranışlara, kullandığımız kelimelere çok dikkat edelim.
Hatırlayalım ki çocuklarımız her gördüğünü ve duyduğunu hemen öğreniyorlar. Özellikle küçük yaşlarda her ortamda bunu öğrendikleri gibi söyleyebiliyorlar ve büyüdüklerinde olumlu veya olumsuz benzer davranışları gösterebiliyorlar.
Yeteri kadar zaman ayırarak onların duygularını anlayalım. İletişimde sürekliliği ve istikrarı sağlayalım.
Verdiğimiz sözleri vaktinde yerine getirelim ya da yapamayacaksak o söz için biraz daha düşünme fırsatı yaratalım ki çocuklarımız bize güvensinler.
Belki de en çok yapılanlardan biri sürekli eleştiri yapmak. Çocuklarımızı öz saygıyı geliştirmek adına doğru zamanda doğru konuda ve doğru yerde eleştirelim.
Anne baba olarak bizler aynı fikirde olmasak bile birbirimize saygı gösterelim. Çocuklarımızın yanında yapılan tartışmalar psikolojik olarak onları etkileyebilir. Bundan dolayı tartışmalarımız dozunda olmalı ve sonrası tatlıya bağlanmalı ki çocuk kendini güvenli bir aile ortamında hissedebilsin.
Hiçbir sebep bizi bunları yapmaktan alıkoymamalı ve hiçbirimiz de mükemmel değiliz. Bunları uygulayarak çocuklarımızla ilişkilerimizi istediğimiz kıvamda tutabiliriz.
Sağlıklı ilişkilerin temeli ailedir. Temel ailede atılır, ailenin sürekli ve istikrarlı takibiyle okullarımızda şekillenir.
Çocuklarımızın gelecek yaşamında mutlu olması için olması gerektiği kadar özgürlüğüne, bağımsızlığına ve duygusal ihtiyaçlarına özen göstermeliyiz.
Ancak çocuklarımız için elimizden gelenin en iyisini yaparak gelecek yaşamında başkalarıyla iyi iletişim kurma sebebinin, bugün bizim ilişkilerimizle olduğunu da çok iyi bilmeliyiz.
Sevgiyle mutlu kalın. (aysuazak@hotmail.com)
