SEKA Kağıt Müzesi

SEKA Kağıt Fabrikası, ilk açıldığı günden tam 80 yıl sonra bu kez Türkiye’nin hafızası niteliğinde SEKA Kağıt Müzesi olarak kapışlarını yeniden açıyor

Kağıdın öyküsünde son nokta;

Kocaeli Büyükşehir Belediyesi’nin endüstriyel mirası korumak ve yaşatmak amacıyla oluşturduğu Türkiye’nin ilk, dünyanın en büyük kâğıt müzesi SEKA Mehmet Ali Kağıtçı Kâğıt Müzesi, 06 Kasım Pazar günü saat 11.00’de Milli Savunma Bakanı Fikri Işık, Kocaeli Valisi Hasan Basri Güzeloğlu ve Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanı İbrahim Karaosmanoğlu’nun katılımıyla açılıyor.

KÂĞIDIN HİKÂYESİ MÜZEDE ÖLÜMSÜZLEŞİYOR

Türkiye’nin ilk kâğıt fabrikası ve Cumhuriyet tarihinin en önemli sembollerinden biri olan SEKA Kâğıt Fabrikası, Kocaeli’de yaşayan herkesin hayatında bir iz bıraktı. SEKA, İzmit’i küçük, kendi halinde bir şehir olmaktan çıkararak önemli bir ‘Sanayi Kenti’ne dönüştürdü. Aş oldu, iş oldu, gelecek oldu. Aradan yıllar geçti SEKA, teknolojisini yenileyemedi, zarar etmeye başladı, binlerce canı hayatta tutan SEKA, hayata tutunamadı ve denizle şehir arasına duvar oldu.

MUHTEŞEM DÖNÜŞÜMÜN EN SON HALKASI

Ömrünü tamamlamasının ardından SEKA’nın yeniden doğuşu için beklenen karar 2005 yılında verildi. SEKA arazisi Kocaeli halkına armağan edildi. Bu büyük değeri korumaya karar veren Kocaeli Büyükşehir Belediyesi; yeniliğin yolunu açan ve tarihe sahip çıkan Endüstriyel Dönüşüm Projesi’ni hayata geçirdi. Eski SEKA fabrikası bugün bilimin, teknolojinin ve öğrenmenin merkezi haline geldi. İlk olarak Kocaeli Bilim Merkezi, 7’den 70’e tüm bilim tutkunlarına kapılarını açtı. Şimdi ise sıra Kâğıt Müzesi’ne geldi. SEKA’nın ilk açıldığı yıldan tam 80 yıl sonra bu kez kapılar Türkiye’nin hafızasına açılıyor.

A’DAN Z’YE KÂĞIDIN HİKÂYESİ

Türkiye’nin ilk kâğıt mühendisi Mehmet Ali Kâğıtçı tarafından kurulan SEKA Kâğıt Fabrikası tarihe gömülmedi. Hamurdan başlayan yolculuğun yüzyıllarca devam edebilmesi için kollar sıvandı. Geçmişin izlerinin, geleceğin müjdecileriyle yan yana aynı koridorda durmasına karar verildi ve yoğun bir çalışma döneminin ardından, eski kâğıt fabrikası dünyanın en büyük kâğıt müzesi olarak hayata geri döndü. SEKA Kâğıt Fabrikası artık SEKA Kâğıt Müzesi olarak geçmiş ve geleceği buluşturuyor.

MÜZE KOLEKSİYONU ÇOK GENİŞ

12 bin 345 metrekare alan üzerine kurulan ve 16 farklı salondan oluşan müzede ziyaretçiler, Cumhuriyet Dönemi sanayileşme sürecinde önemli bir yere sahip olan fabrikanın kuruluş sürecinden başlayıp, Kocaeli’den Türkiye’ye yayılan kâğıdın hayat hikayesini görüntüler eşliğinde izleyebilecek.

SEKA ruhunu taşıyan ve bugüne kadar kâğıt üretim sürecinde kullanılan tüm makina ve ekipmanları barındıran müzede, 5 adet matbaa makinası da sergilenmek üzere bakım ve onarımı yapılarak çalışır hale getirildi.

Korunan makinalar içerisinde en önemli olanı 1936 yılında açılan SEKA 1. Kâğıt Fabrikası’na ait 2 No’lu Kâğıt Makinası. Bu makinenin en önemli özelliği, fabrikanın kurulduğu günden kapandığı güne kadar 70 yıl boyunca hiç durdurulmadan sürekli olarak çalışmış olmasıdır.

115 AYRI VİTRİNDE 443 BELGE VE 337 OBJE

Müzede bugüne kadar kâğıt üretim sürecinde kullanılan makine ve ekipmanların yanı sıra sergilenecek örnekler, on binlerce fotoğraf, belge ve objenin içinden titizlikle seçildi. Sergide, Roma Dönemi sikkeleri, SEKA tarihine ait belgesel videolar, kâğıttan ve geri dönüşüm malzemelerinden üretilen heykeller yer alıyor. Müze koleksiyon ve arşivi, devam eden bağışlarla giderek genişliyor. Ayrıca, müze arşiv ve koleksiyonuna online olarak erişim sağlanabiliyor.

KÂĞIDA ADANMIŞ BİR ÖMÜR

Türkiye’de kâğıt denilince, ilk akla gelen isim Mehmet Ali Kâğıtçı. Türkiye’nin ilk kâğıt mühendisi ve SEKA’nın kurucusu. Yaşamını kağıda ve SEKA’ya adayan Kâğıtçı’nın hayatının dönüm noktaları, yazdığı çok sayıda kitap, belgeler ve bilgiler Mehmet Ali Kağıtçı Anı Salonu’nda yer alıyor.

SEKA’LILARIN HİKÂYESİ

İzmit’te SEKA’lı olmak, SEKA’da çalışmak büyük bir anlam taşıyordu. SEKA’nın uzun yıllar süren tarihi boyunca neler yaşandı? Fabrikadan kimler geldi? Kimler geçti? Müzenin SEKA’lılık ruhunu günümüze taşıyan bölümünde, SEKA’da çalışanların yemek yediği tabaklar ve kahve içtiği fincanlar yer alıyor. SEKA tarihinde yaşananlar hem o dönemden hatıra kalan objelerle hem de çalışanlarının anılarını anlattıkları sözlü tarih çalışmalarıyla ziyaretçilere aktarılıyor.

ÇOCUKLAR KÂĞIDIN YOLCULUĞUNA TANIKLIK EDİYOR

SEKA Kâğıt Müzesi’nin içerisinde geleneksel yöntemle kâğıt yapma atölyeleri, ebru gibi kâğıt sanatlarına ilişkin atölye ve sergiler yer alıyor. Müze içerisinde düzenlenecek olan atölye çalışmaları sayesinde çocuklar kâğıt ile nelerin yapılabileceğini görebilecek ve kâğıdın oluşum süreçlerine tanıklık etme şansı yakalayabilecekler. Ayrıca müzede özel olarak ayrılan etkinlik bölümüyle “El yapımı Kâğıt Atölyesi”nde kendi kâğıdını yapabilecek, Origami, Kirigami, Kâğıt Boyama, Hüsn-i Hat, Minyatür, Tezhip ve Ebru gibi kağıt sanatları ile buluşabilecekler.

MÜZE SALONLARI

SEKA Kâğıt Müzesi 4 kattan oluşuyor. Bodrum kattaki salonda SEKA’da sosyal yaşam anlatılıyor. Zemin Katta; Kâğıt Müzesi Geçiş Holü, Karşılama Salonu, Türbin (Enerji motoru) Dairesi, Şlayfer (Parçalama) Salonları, Güç Santrali, Doğu Galerisi, Hamur Deposu, Hamur Temizleme, Kâğıt Makinesi Salonu, Mehmed Ali Kâğıtçı Anı Salonu, Güney Galerisi, Süreli Sergi Salonu ve Kâğıt Bitkileri Bahçesi olmak üzere toplamda 13 salon var. 1. katta Hamur Hazırlama Salonu, Matbaa Salonu olarak 2 salon bulunuyor. 2. katta ise Dekantasyon (Çökertme) Kuleleri ve Teksif (Elekleme) Dairesi olmak üzere 2 salon mevcut. Giriş bölümünde de vestiyer, hediyelik eşya dükkânları, kahve evi, restoran ve sosyal donatı alanları yapıldı.