SOKRATES’TEN 3 FİLTRE TESTİ
Sokrates, MÖ 469’da Atina’da doğan ve MÖ 399’da yine Atina’da ölen Yunan filozoftur.
Sokrates’in kendisinden önceki filozoflardan farkı doğal dünyayı değil, bizzat insanı incelemesidir. Dolayısıyla Sokrates felsefi ilgisini bilinene yani nesneye değil bilene yani özneye, daha açık bir ifadeyle insana yöneltmiştir.
Eski Yunanda, Sokrat bilgiyi saklaması sebebiyle saygı değer bir ün yapmıştı.
Bir gün tanıdık bir büyük filozofa rastladı ve filozof dedi ki,
“Arkadaşınla ilgili ne duyduğumu biliyor musun?”
“Bir dakika bekle” diye cevap verdi Sokrat. “Bana bir şey söylemeden evvel senin küçük bir testten geçmeni istiyorum. Buna Üçlü Filtre Testi deniyor.”
“Üçlü Filtre?” dedi tanıdık.
“Doğru” diye devam etti Sokrat. “Benimle arkadaşım hakkında konuşmaya başlamadan önce, bir süre durup ne söyleyeceğini filtre etmek, iyi bir fikir olabilir. Bu, ona 3 filtre testi dememin sebebi”
1. Filtre: Gerçek Filtresi
“Bana birazdan söyleyeceğin şeyin tam anlamıyla gerçek olduğundan emin misin?”
“Hayır” dedi adam “Aslında bunu sadece duydum ve …”
“Tamam” dedi Sokrat. “Öyleyse, sen bunun gerçekten doğru olup olmadığını bilmiyorsun.”
2. Filtre: İyilik Filtresi
“Arkadaşım hakkında bana söylemek üzere olduğun şey iyi bir şey mi?” diye sordu Sokrat.
“Hayır, tam tersi” dedi adam.
“Öyleyse” diye devam etti Sokrat.
“Onun hakkında bana kötü bir şey söylemek istiyorsun ve bunun doğru olduğundan emin değilsin. Fakat yine de testi geçebilirsin, çünkü geriye bir filtre daha kaldı.”
3. Filtre: İşe Yararlılık Filtresi
“Bana arkadaşım hakkında söyleyeceğin şey benim işime yarar mı?”
“Hayır, gerçekten değil.” diye cevapladı adam.
“İyi” diye tamamladı Sokrat
Eğer bana söyleyeceğin şey doğru değilse, iyi değilse ve ise yarar , faydalı değilse bana niye söyleyesin ki?
Bu Sokrat’ın iyi bir filozof olmasının ve büyük itibar, saygı görmesinin sebebiydi…
(Alıntı)
Sevgiyle kalın…