KISSADAN HİSSELER

KISSADAN HİSSELER

Satılık Dört Cümle

İran Kisrası meşhur Nuşirevan zamanında bir adam çarşıda, pazarda ve sokaklarda şöyle bağırıyordu:

– Bende satılık dört cümle var. Dört cümleyi dört yüz dinara satıyorum. Alacak yok mu?

Adam günlerce aradı durdu fakat pek müşteri bulamadı.

Bir gün Nuşirevan, sarayın penceresinden dışarıyı seyrederken bu adamın sözlerini duydu. Hizmetçisine adamı huzuruna çağırtmasını emretti. Adam biraz sonra Kisra’nın huzuruna getirildi.

Nuşirevan:

– Şu satılık dört cümleni dört yüz dirheme ben alıyorum.

Söyle bakalım şu satılık dört cümleni.

Bunun üzerine adam:

Geçmiş şeylere asla üzülme,

Güç yetiremeyeceğin bir işi kendine yükleme,

Sana faydası olmayan bir işin peşine takılıp gitme,

Malın çok da olsa, ona güvenip aldanma.

Kisra:

– Ey adam, bu satılık dört cümlenin değeri daha fazla eder.

Adam:

– Efendim, benim paraya ihtiyacım yok. İstedim ki bu hikmetli sözleri değerini anlayan birine satayım…

Padişahın Kölelerini Sınaması

Padişah iki köle almıştı. Padişahın kölelerini sınaması gerekiyordu. Onları tanımak, sınamak için konuşmak istedi.Önce birini yanına çağırdı. Tatlı dilli, hoş sözlü bir adamdı. Konuştukça padişah hayrete düştü. Sanki bir deniz vardı kulun içinde.Sonra onu gönderdi ve diğer kulu çağırdı yanına. Kul konuşmaya başladı mı baktı ki ağzı kokuyor, dişleri kapkara.Yine de onu dinlemekten vazgeçmedi ve dönüp şöyle dedi:“Senin yoldaşın senin hakkında konuştu, bana senin kusurlarını anlattı.

Neredeyse beni soğutuyordu senden. Senin için hırsızdır, namussuzdur, kötülerle düşer kalkar dedi. Şimdi sen de onun kusurlarını anlat bana.”Köle:“Zaten,” dedi, “O hep doğruyu söyler. Eğer benim için bunları söylemişse doğrudur, ben kendi kusurlarımı göremem. Onun kusurları ise sevgidir, vefadır, doğruluktur, zekâdır, cömertliktir, yardımseverliğidir.”

Bunun üzerine padişah:

“Padişahın kölelerini sınaması gerekir, onu fazla övme,onu sınayacağım, sonra utanırsın” dedi.

Köle yine de onu övmekten çekinmedi. Derken Padişahın huzurundan ayrılan köle geri döndü, padişahın huzuruna tekrar çıktı. Hem güzel yüzü, hem güzel sözü olan o köleyi görünce padişah ona iltifatlar etti:“Ne güzel yüzün var, ama ah keşke o kulun dediği kötü huylar olmasaydı sende.”

Köle bunu duyunca arkadaşını kötülemeye başladı. Öfkeyle aklına geleni söyledi.

Padişah, “Sus!” diyerek onu susturdu.

“Bu imtihanla sizi tanıdım artık, onun ağzı kokuyor ama senin canın kokuyor.”

Bil ki güzel yüz, kötü huyla bir araya gelse sahte paraya bile değmez.

Şekli çirkin olsa da huyu güzel olanın uğruna can verilir.

Lokman Hekim’in oğlu:

Babacığım, insanda hangi haslet daha iyidir? diye sorunca;

Temiz, halis din.” buyurdu.

Eğer iki haslet olursa? “Din ve mal”,

Üç haslet olursa ? ” Din, mal ve haya buyurdu.”

Dört haslet olursa? “Din, mal, haya ve güzel ahlak” buyurdu.

Beş haslet saymak icap ederse diye sorunca; “Din, mal, haya, güzel huy ve cömertlik” buyurdu.

Altı haslet sayarsak deyince; “Ey oğlum! Allahu Teala her kime bu beş hasleti verdiyse, o kimse mümin ve müttekidir.Şeytanın şerrinden uzaktır.” buyurdu.

Oğlu: Babacığım insanda en kötü haslet hangisidir? diye sordu.

Allahu Tealayı inkardır.” buyurdu.

İki olursa? “İnkar ve kibirdir.” buyurdu.

Üç olursa? “İnkar, kibir ve şükür azlığıdır.” buyurdu.”

Dört olursa ? “İnkar, kibir ve şükür azlığı ve cimrilik” buyurdu.

Beş olursa diye sorunca; ” İnkar, kibir, şükür azlığı, cimrilik ve kötü ahlak” buyurdu.

Altı olursa deyince de ; ” Ey oğlum! Bu beş hasletin bulunduğu kimse münafıktır, şakidir ve Allahü Teala’dan uzaktır.” buyurdu.