20 ekim 0steoporoz günü

20 EKİM DÜNYA OSTEOPOROZ GÜNÜ (KEMİK ERİMESİ) 

Kocaeli Üniversitesi Hastanesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Bilim Dalı Öğretim Üyesi Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği Osteoporoz ve Metabolik Kemik Hastalıkları Çalışma Grubu Başkanı Prof. Dr. Zeynep Cantürk osteoporoz hakkında bilgi verdi. 

Öncelikle osteoporoz nedir? 

Prof. Dr. Zeynep Cantürk osteoporoz , kemiklerin gözenekli ,zayıf ve kırılgan olmasına neden olan bir hastalıktır. Osteoporoz  görünmezdir. Kemikler kırılana kadar belirgin bir belirti veya semptom yoktur. 

Osteoporoz ne gibi ciddi sonuçlara neden olabilir? 

Prof .Dr. Zeynep Cantürk Ağrısız olsada neden olduğu frajilite kırıklarının ciddi, yaşamı değiştiren sonuçları olabilir. Osteoporoz , omurga kemikleri etkilendiğinde genellikle ağrıya, boyun kasılmasına ve bozulmuş veya kanbur bir duruşa neden olur. Ağrı ve hareketliliğin sınırlanması yaşam kalitesi kaybın günlük iş ve aktivitelerde bulunamamaya kendine bakacak durumda olmadığı için bir başkasına muhtaç olmaya bu durumda insanlarda depresyon gibi psikolojik bozukluklara yol açar. Osteoporozdan kaynaklanan sakatlık  . çalışma hayatına devam eden bireylerde   çok fazla iş kaybına neden olabilir mesleklerini devam ettirmeleri zorlaşabilir; örnek verecek olursak kalça kırığı olan bir insan %33 kalça kırığı sonrası bir yıl içinde tamamen yardıma muhtaç olabilir,%20-24’i ise  ilk yıl içinde ölebilir. 

Ostoporozun   tanısı nasıl koyulur? 

Bir kemik sağlığı değerlendirmesi tipik olarak risk faktörlerinize sahip olup olmadığınızı belirlemek için bir kırık risk değerlendirilmesi gerektirir. Yaşınıza veya risk seviyenize bağlı olarak doktorunuz ayrıca bir kemik mineral yoğunluğu (KMY)testi yaptırmanızı isteyebilir. KMY  belirlemek için en çok önerilen  teknik DXAc(Çift enerji x-ışını absorpsiyometrisi )olarak bilinir. 

Kimler daha çok risk altındadır? 

Prof .Dr. Zeynep Cantürk 65 yaş üstü bireyler ,genç erişkinlere göre daha yüksek osteoporoz riski altındadır. Ancak osteoporozun daha erken yaşta olması da mümkündür, kadınlarda menapoz hızlı kemik kaybının başladığını gösterir ve bu nedenle tüm kadınların daha genç yaşlardan hatta çocukluktan itibaren kemik sağlığına özel bir dikkat göstermesi gerekir. Osteoporoun belirli bir semptomu olmadığı için eğer herhangi bir risk faktörörü sizin için geçerliyse kemik sağlığınızı doktorunuzla görüşmeyi öneririm. 

Osteoporoz açısından kimler Taranmalıdır? 

65 yaş üzeri bütün kadınlar ve 70 yaş üstü bütün erkekler kemik mineral yoğunluğu ölçümü ile taranmalıdır. 

65 yaşın altında olup menopozda olan hanımlar ile 50-70 yaş arası erkeklerde ise kırık için aşağıdaki risk faktörlerinden herhangi biri varsa yine tarama yapılmalıdır: 

Boy yüksekliğinden az bir mesafeden düşmekle kırık gelişmişse, üç aydan uzun süre ≥5 mg/gün prednisolon ya da eşdeğeri glukokortikoid (kortizon tedavisi) kullanımı varsa, romatizmal bir hastalığa sahip olmak, sigara ve aşırı alkol tüketimi, boyda 4 cm’ den fazla kısalma, düşük vücut ağırlığı, geç adet görme, 45 yaşından erken menopoza girme, ailede kalça kırığı bulunması durumlarından herhangi birisi varsa mutlaka bir hekime başvurularak gerekli taramalar yapılmalıdır. 

Osteoporoz tedavi edilebilir mi? 

Prof .Dr. Zeynep Cantürk  Kırık riski yüksek olan hastalar için osteoporoza bağlı kemik kırık riskini etkin bir şekilde azaltacak ilaç tedavilerimiz  vardır. Tedavi ile, kalça kırığı riskinin %40 varan oranda, omurga kırığı riskinin %30-70 oranında,  omurga dışı kırık riskinin %30-40 oranında azaltıldığı görülmüştür. Yaşam tarzı değişiklikleri ise en önemli korunma ve tedavi yöntemidir. D vitamini  düzeylerinin sağlıklı düzeylerde olması, kalsiyumdan zengin ve sağlıklı besin tüketimi ile düzenli, kemiğe yük bindiren egzersizler çok önemlidir. 

Bugün 20 kasım Dünya Osteoporoz Günü dolayısıyla farkındalığı artırmak için personelimize yönelik bilgilendirme toplantısı düzenlendi, polikliniğimizde standlar açılıp broşürler ve bu konuda posterler sergilenmekte, endokrinoloji ve metabolizma polikliniğimize başvuran hastalarda risk testleri yapılarak, riskli olanlar bilim dalımıza bağlı ‘’Osteoporoz ve Metabolik Kemik Hastalıkları Polikliniğine yönlendirilerek gerekli araştırmalar başlatılıyor.