• BIST 100

    10355,23%-0,15
  • DOLAR

    40,38% 0,21
  • EURO

    47,05% 0,51
  • GRAM ALTIN

    4349,56% 0,54
  • Ç. ALTIN

    6948,92% 0,72

Otizm erkek çocuklarda 3-4 kat fazla görülüyor

Değirmendere 25.11.2021 06:06:00 0
Otizm erkek çocuklarda 3-4 kat fazla görülüyor

Otizm erkek çocuklarda 3-4 kat fazla görülüyor

Otizmli bireyler nasıl beslenmeli?

Türkiye’de 550 bin otizm tanısı olan birey ile 0-14 yaş grubunda 150 bin civarında çocuk bulunduğu varsayılıyor. Otizm görülme sıklığının, erkek çocuklarda kız çocuklara oranla 3-4 kat daha fazla olduğunu belirten uzmanlar, otizm tanısı olan çocukların sağlıklı çocuklara göre daha fazla yemek yeme eğiliminde olduklarını ifade ediyor. Uzmanlar, otizmli bireylerin bağırsaklarının aşırı geçirgen olmasının ve beslenmede çok seçici olmalarının sonucu olarak pek çok vitamin ve mineral eksikliği yaşadıklarını vurgulayarak uygulanabilecek diyet seçeneklerini paylaşıyor.

Üsküdar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü Dr. Öğretim Üyesi Pınar Hamurcu, Otizm Spektrum Bozukluğu olan çocukların beslenmesi hakkında önemli bilgiler paylaştı.

Dr. Öğretim Üyesi Pınar Hamurcu, Otizm Spektrum Bozukluğunun (OSB), Amerika Psikoloji Derneği tarafından “erken çocukluk çağında ortaya çıkan, sözel, sözel olmayan iletişim (davranışsal) ve ilgi alanında yetersizliği olan, sınırlı ve tekrarlayıcı davranışları ile karakterize nörogelişimsel bir durum” olarak tanımlandığını söyledi.

Her 54 çocuktan 1’inde Otizm Spektrum Bozukluğu var

Hastalıkları Kontrol ve Önleme Merkezi (CDC) verilerinin, bugün dünya genelinde okul çağındaki her 54 çocuktan 1’inde Otizm Spektrum Bozukluğu görüldüğünü bildirdiğini belirten Dr. Öğretim Üyesi Pınar Hamurcu, şunları söyledi:

“Otizm görülme sıklığı, erkek çocuklarda kız çocuklara oranla 3-4 kat daha fazla. Türkiye 2015 Otizm Tarama Projesi kapsamında 44 bin 45 çocuktan 4 bin 605’inin risk grubunda olduğu saptandı. Otizm Platformu, günümüzde 550 bin otizm tanısı olan birey ile 0-14 yaş grubunda 150 bin civarında çocuk bulunduğunu varsayıyor. Otizm tanısı olan bireylerin ebeveynleri, kardeşleri, yakın akraba çevreleri de hesaba katıldığı zaman Türkiye’de otizmden etkilenen 2 milyondan fazla bireyden bahsediliyor. Kesin olmamakla birlikte otizmde genetik faktörlerin etkili olduğu görüşü hakim. Ek olarak virüsler, radyasyona maruz kalma ve ilaç kullanımı gibi çevresel etmenlerin de etkili olduğu belirtiliyor. Ayrıca beynin toksik maddelere hassasiyeti ve doğum öncesi yaşanan maruziyetlerin de ileri yaşlarda ortaya çıkan otizm ile ilişkili olduğu düşünülüyor.”

Otizmli çocuklara özel besinler hazırlanmalı

Otizm tanısı olan çocukların sağlıklı çocuklara göre daha fazla yemek yeme eğiliminde olduklarını belirten Hamurcu, “Bu durum son zamanlarda beslenme davranışı problemleri literatürde dikkat çeken bir konu haline geldi. Literatür otizm tanısı olan çocukların birçok yiyeceği reddettiğini, özel yemek yeme araçlarına ihtiyaç duyduklarını, özel besin hazırlanması gerektirdiğini, oldukça dar bir besin tercihine ve kendilerine has beslenme davranışlarına sahip olduklarını gösteriyor. Bu çocuklarda en sık görülen beslenme sorunlarının başında gıda reddi ve sınırlı besin repertuarı olduğu bildiriliyor ve bu durum duyusal problemlerle ilişkilendiriliyor. Benzer beslenme problemleri, normal gelişim gösteren çocuklarda yaş ilerledikçe ortadan kalkmaktayken otizm tanısı olan çocuklarda, problem artarak devam ediyor.” dedi.

Vitamin ve mineral eksikliği yaşıyorlar

Otizm tanısı olan bireylerin bağırsaklarının aşırı geçirgen olmasının ve beslenmede çok seçici olmalarının sonucu olarak pek çok vitamin ve mineral eksikliği yaşadıklarını ifade eden Dr. Öğretim Üyesi Pınar Hamurcu, beslenme desteği konusunda çeşitli tedavi yaklaşımlarından şöyle bahsetti:

Glutensiz- Kazeinsiz diyet 

Beslenmede önemli yeri olan tahıl ve ürünleri içeriğindeki gluten sebebiyle bazı hastalıklarda diyetten çıkarılıyor. Çölyak hastalığında tek tedavi seçeneği olan buğday, çavdar, arpa ve bazen de yulaf’tan yoksun glutensiz diyet otizm tanısı olan bireylerde de kullanılıyor. Ayrıca sütte bulunan kazein nedeniyle de peynir, yoğurt, ayran gibi tüm süt ve süt ürünlerinin yine otizm tanısı olan bireylerin diyetinden çıkarılmasının etkili olacağı düşünülüyor.

2012’de yapılan bir araştırmada, 293 otistik çocuk ve ailesi çalışmaya dahil edilmiş ve çalışmaya katılan 223 çocuğa tamamen kazeinsiz/glutensiz diyet verilirken, 70 çocuğa kısmi diyet uygulanmıştır. Uygulanan diyet sonrası gluten ve kazeini tamamen kısıtlanan çocukların kısmi kısıtlanan gruba göre gastrointestinal semptomlarında, yiyecek alejilerinde, yiyeceğe karşı duyarlılıklarında azalma ve psikolojik, sosyal davranışlarında iyileşmeler olduğu belirlendi. 

Ketojenik Diyet

Otizm ve epilepsi arasındaki ilişki karmaşık olarak görülse de, yapılan çalışmalar OSB’li bireylerin, normal bireylere kıyasla epilepsiye 3 – 22 kat daha yatkın olduğunu ortaya koyuyor. Epileptik nöbetlerin sayı ve şiddetini azaltmak için terapötik bir yöntem olarak tanımlanan ketojenik diyetin, zihinsel duruma bağlı davranışlar ve hiperaktivite için olumlu etkisinin olduğu bildiriliyor. Ketojenik diyette yağ enerjinin büyük kısmını karşılarken, protein günlük gereksinimin minimum kısmını oluşturuyor ve karbonhidratlar ciddi şekilde sınırlandırılıyor.

Bu konuda yapılan ilk çalışmada, yaşları 4 ila 10 arasında olan 30 OSB’li çocuğa 6 ay boyunca, 4 hafta aralıklarla ketojenik diyetin modifiye edilmiş hali olan John Radcliffe diyeti ve 2 hafta normal kontrol diyeti uygulandı. Çalışmanın sonuna kadar diyete uyum sağlayabilmiş olan 18 çocuktan 10’u ‘Çocukluk Çağı Otizm Derecelendirme Ölçeği puanlamasına göre orta veya anlamlı derecede davranışsal iyileşme gösterdi.

Özel Karbonhidrat Diyeti

Diyetteki kompleks karbonhidratlar kısıtlanırken basit karbonhidratlar tamamen çıkarılıyor. Özel Karbonhidrat Diyeti’nin irritabl barsak sendromu (IBS), çölyak hastalığı ve otizm gibi çeşitli hastalıklarda olumlu etki yaptığı görüşü hakim.

Bu diyetin amacı, hasar görmüş bağırsak duvarını ve bakteri üremesini kontrol altına almak, bağırsak patojenlerinin beslendiği karbonhidrat türlerini kısıtlamak ve böylece barsak florasını düzeltmektir. Diyet fermente besinlerin, özellikle ev yapımı yoğurtların ve probiyotiklerin kullanımını teşvik ediyor. Nişastalar yasaklanırken esas olarak et, tavuk, balık, yumurta, sebze, taze meyve, fındık ve yağlı tohumlardan oluşuyor. Diyet, sınırlı miktarda besin alımıyla başlıyor ve bağırsak yolları iyileştikçe kademeli olarak alınan besin miktarı arttırılıyor.

Feingold Diyeti

Fenol, organik bir bileşik olan, salisilatlarda doğal olarak bulunan ve yapay olarak üretilebilen bir bileşiktir. Fenoller renklendirici ve koruyucu gıda katkı maddesi olarak kullanılıyor. Bu gıda katkı maddelerinin ise çocuklarda hiperaktiviteye neden olabildiği bildiriliyor.

Fenol sülfür transferaz (PST) enzimindeki bozukluk nedeniyle otistik çocukların diyetinden de, renklendirici ve koruyucu içeren bu besinlerin veya domates gibi doğal salisilat içeren besinlerin çıkarılmasının olumlu etki yaptığı düşünülüyor. Bu nedenle özellikle renklendirici, aroma verici, koruyucu ve tatlandırıcı içeren besinlerin diyetten çıkarılması ve badem, elma, kayısı, çilek, salatalık, köri ve benzeri baharatlar ile üzüm, kuru üzüm, portakal, bal, şeftali, biber ve domates gibi yaygın reaktif salisilat içeren besinlerin de kısıtlanması öneriliyor.

Candida Vücut Ekoloji Diyeti

“Candida Albicans”, maya benzeri bir mantar olup, özellikle bağışıklığı baskılanmış bireylerde enfeksiyonlara neden olabilmektedir. Candida’nın aşırı artışı, otizmli çocuklarda görülen konsantrasyon bozukluğu, saldırganlık ve hiperaktif davranışlar gibi sorunlar ile ilişkilendirilmiş olup, baş ağrısı, mide sorunları, gaz ağrısı, yorgunluk veya depresyon ile de ortaya çıkabiliyor. Candida Vücut Ekoloji Diyeti, Candida’nın yayılımını engellemek, bağırsağın sağlığını desteklemek ve asit/baz dengesini sürdürmek amacıyla; asiditesi düşük olan, düşük şeker ve nişasta içeren ya da içermeyen kolay sindirilebilir, fermente besinleri ve diğer katı beslenme önerilerini içeriyor. Ham lahana turşusu ve diğer kültürlenmiş sebzeler, hayvansal olmayan sütle yapılan kefir ve yoğurt gibi birçok fermente besini içeriyor. Glutensiz olmasının yanı sıra, pirinçsiz, mısırsız ve soyasızdır. Diyette sadece kinoa, darı, kepekli buğday ve amarant gibi birkaç besinin tüketimi serbesttir.

Elimine Alerji Diyetleri

Otizmli bireylerde sindirim ve bağışıklık sistemindeki anormallikler nedeniyle besin hassasiyeti ile sık karşılaşılıyor. Sindirilmeyen karbonhidrat veya aminoasitler, barsakta yararlı bakterilerin bu ögelere reaksiyon göstermesine yol açıyor. Bu nedenle besin alerjisi veya intoleransı için gerekli testlerin yapılarak sorunun belirlenmesi önerilİyor veya şüphelenilen besinin 2 haftalığına diyetten çıkartılması ve aynı besin diyete tekrar eklendiğinde alerjik semptomların gözlenmesi tavsiye ediliyor. Diyetten çıkarılacak besinler arasında süt, buğday, soya, yumurta, yerfıstığı, fındık, balık ve kabuklu deniz ürünleri bulunuyor.

Düşük okzalatlı diyet

Otizmin patogenezinde hiperoksalemi ve hiperoksalürinin rol oynayabileceği düşünülmektedir. OSB olan çocuklarda oksalat metabolizmasını incelemek amacıyla yapılan bir çalışmada OSB olan çocuklarda kontrol grubuna göre, idrarda 2.5 kat, plazmada 3 kat daha fazla okzalat seviyesi ölçülmüştür. Oksalat bakımından zengin gıdaların (ıspanak, kakao, siyah çay, incir, limon kabuğu, yeşil elma, siyah üzüm, kivi, mandalina, çilek, yulaf, buğday, darı, yer fıstığı, kaju fıstığı, fındık, badem, yaban mersini) diyetle düşük miktarda verilmesinin faydalı olabileceği görüşü vardır.

Tahir Büyükakın güne İzmit Kadıköy esnafı ile başladı; Esnafımızla her zaman omuz omuzayız

Çiftçinin yardımına Kocaeli Büyükşehir koşuyor; YANGINDA ZARAR GÖREN ÇİFTÇİLERE GÜBRE VE TOHUM DESTEĞİ

Kullar Merkez Camii 20 Yıl Sonra Yenileniyor

Büyükşehir’den; Gebze, Dilovası, Darıca ve Çayırova’ya yatırım hamlesi; KRİTİK KAVŞAKLARA KAPSAMLI MÜDAHALE

Kocaeli Dernekler Platformu’ndan da Gonca’ya tam not

Kandıralı üreticiye bir destek daha

İzmit Belediyesinden Kuruçeşme’de renkli çocuk etkinliği

Balören ve Çubuklubala’da yenileme çalışmaları tamamlandı

İzmit Belediyesinden gazilere saygı ziyaretleri sürüyor

İzmit’in yaz eğlencesi Terzibayırı’nda çocuklarla buluştu

Genc-i Âlâ Kitap Kafe Hizmete Açıldı

Fatma Başkan'dan emekçilere günaydın ziyaretleri devam ediyor

Dil eğitimi ve mental destek de olacak

Kocaeli Büyükşehir yeni imar yolları açmaya devam ediyor; Başiskele’nin D-130 ulaşımına yeni nefes

Kocaeli’de Kasten Yaralama Suçundan Aranan Hükümlü Yakalandı

Su oranı yüzde 53’e düştü YUVACIK BARAJI ALARM VERİYOR

AK Parti Gölcük İlçe Başkanı Kemal Yavuz, “TERÖRSÜZ TÜRKİYE YOLUNDA KARARLILIKLA İLERLİYORUZ”

Çınarlık Meydanında ağaç kesim işlemi başladı 29 AĞAÇ ÖNCE BUDANACAK SONRA KESİLECEK

CHP Gençlik Kolları Başkanı Tuğberk Taşkın “GÖLCÜK İÇİN ÇALIŞMAYA DEVAM EDECEĞİZ”

Gölcük Esnaf Odası Başkanı Necmi Kocaman "ESNAF EKONOMİK SIKINTILARLA MÜCADELE EDİYOR"

Gölcük Ziraat Odası Başkanı Çanakçı "ŞAP HASTALIĞI ÜRETİCİYİ EKONOMİK KAYIPLA KARŞI KARŞIYA BIRAKTI"

Bu manevi buluşma gönüllerde iz bırakacak

HAKEVİ'den Aşure Ayında Bin Kişilik Aşure İkramı

KERVANSARAY ARKASINDA AÇIK HAVADA SİNEMA KEYFİ

Tarlada lavanta, şişede kolonya, yürekte emek.. İZMİT LAVANTA BAHÇESİ’NDE 4. HASAT

Değirmendere’de ikinci Ağaç dalı kırılma olayı; BÜYÜK PANİK YARATTI

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Bayrak Çağrısına Başiskele’den Güçlü Destek

KO-MEK’te uluslararası bir yüz: Sunghee Park

Kuzuyayla’da biyoçeşitlilik haritası çıkarıldı

Yıldıray Akın, Namazgah Güreşleri’nde Başpehlivan Oldu

Yükleniyor

Çınarlık Meydanında ağaç kesim işlemi başladı 29 AĞAÇ ÖNCE BUDANACAK SONRA KESİLECEK

Değirmendere’de ikinci Ağaç dalı kırılma olayı; BÜYÜK PANİK YARATTI

Değirmendere’de ikinci Ağaç dalı kırılma olayı BÜYÜK PANİK YARATTI

Çınarlık Meydanı için karar çıktı; ÇALIŞMALAR YARIN BAŞLIYOR

Vatan Caddesi’nde yanmayan sokak lambası bakım bekliyor

Çınarlık Meydanı’nda yaşanan üzücü kazadan acı haber geldi ERDEM ULAK KURTARILAMADI

Gölcük’teki üst geçitler elden geçiriliyor

Değirmendere Kayık çekek alanı OLTA BALIKÇILARIN GÖZDE MEKÂNI OLDU

Kuş ve Balık sevgisi giderek yoğun ilgi görüyor ATA PET MARKET TÖRENLE HİZMETE AÇILDI

Değirmenderede’ki takıcılar sokağında gelişi güzel araç parkları ULAŞIMI OLUMSUZ ETKİLİYOR

Gölcük Kuyumcular Derneği Başkanı Naim Gürel Yatırım Uyarısı "ALTIN, HER ZAMAN GÜVENLİ LİMANDIR"

Şahin, “SGK, kutusu değişen ilacı artık karşılamıyor, bunun sıkıntısını emeklimiz çekiyor”

Kocaeli Sanayi Odası ve İktisadi Kalkınma Vakfı Başkanı Ayhan Zeytinoğlu,  “ AVRUPA YEŞİL MUTABAKATI NE DURUMDA?”

Gürel,  “Küçük yatırımcı altında kalmaya devam etmeli”

KSO Başkanı Zeytinoğlu haziran ayı dış ticaret verilerini değerlendirdi

TÜED Gölcük Şube Başkanı Ergun Şahin “YÜZDE ORANINDA DEĞİL EŞİT ZAM YAPILMALI”

Gölcük Esnaf Kefalet Kredi Kooperatifi Başkanı Musa Mısırlıoğlu “6 AYDA 174 ESNAFA 108 MİLYON 134 BİN LİRA KREDİ DESTEĞİ SAĞLADIK”

Gülşen Gayrimenkul’ün sahibi Çiğdem Gülşen, “EMLAK PİYASASINDA  DURGUNLUK DEVAM EDİYOR”

TÜED Gölcük Şube Başkanı Ergun Şahin, “ENFLASYON  ORANININ YANINDA SEYYANEN ZAM DA İSTİYORUZ”

Gürel, “Altın uzun vadede her zaman faiz ve dövizden daha karlıdır”

LİG TABLOSU

Takım O G M B Av P
1.Galatasaray 36 30 1 5 60 95
2.Fenerbahçe 36 26 4 6 51 84
3.Samsunspor 36 19 10 7 14 64
4.Beşiktaş 36 17 8 11 23 62
5.İstanbul Başakşehir 36 16 14 6 4 54
6.Eyüpspor 36 15 13 8 5 53
7.Trabzonspor 36 13 11 12 13 51
8.Göztepe 36 13 12 11 9 50
9.Rizespor 36 15 17 4 -6 49
10.Kasımpaşa 36 11 11 14 -1 47
11.Konyaspor 36 13 16 7 -5 46
12.Alanyaspor 36 12 15 9 -7 45
13.Kayserispor 36 11 13 12 -12 45
14.Gazişehir Gaziantep 36 12 15 9 -5 45
15.Antalyaspor 36 12 16 8 -25 44
16.Bodrum FK 36 9 17 10 -17 37
17.Sivasspor 36 9 19 8 -16 35
18.Hatayspor 36 6 22 8 -27 26
19.Adana Demirspor 36 3 28 5 -58 2