Biyonik el mi mekanik protez mi tercih edilmeli?
Uzmanlar 20 yaş uyarısı yapıyor…
Biyonik elin doğumsal anomaliler ya da sonradan oluşan problemler sonucunda ampute olan uzuvlara uygulandığını belirten uzmanlar, çocuklarda kemik gelişimi devam ettiği için biyonik el uygulamasının 20 yaşından sonra yapılması gerektiğini ifade ediyor. Öğr. Gör. Kübra Akkalay, taşıma zorluğu ve en az 6 ayda bir kontrol edilme gerekliliğinden dolayı biyonik el yerine hafif ve daha az maliyetli olduğu için mekanik protezlerin daha uygun olacağını söylüyor. Akkalay, biyonik eldeki sensörlerin ıslanmadan, bataryasının ise ısıdan korunması gerektiğini vurguluyor.
Üsküdar Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu (SHMYO) Ortopedik Protez ve Ortez Programı Başkanı Öğr. Gör. Kübra Akkalay, vücudun üst bölümündeki ampute uzuvlar için geliştirilen biyonik el uygulaması hakkında değerlendirmelerde bulundu ve tavsiyelerini paylaştı.
Ampute olan uzvun fonksiyonlarını gerçekleştiriyor
Biyonik elin doğumsal anomalilerde ya da sonradan oluşan problemlerde insan anatomisini ve işlevlerini örnek alan uygulamalar olduğunu belirten Öğr. Gör. Kübra Akkalay, “Modern el cerrahisi teknikleri ve protezlerle fonksiyonunu kaybeden uzuv, biyonik el ile yeniden oluşturuluyor. Üst ekstremite ampute olan uzuvlara uygulanabilir. Soket içerisine yerleştirilen biyonik çipler vasıtasıyla çalışarak gerçek bir elin yapabildiği tüm hareketler yapılabiliyorlar. Biyonik el ile cisimler algılanarak hassas bir şekilde tutulması ve kavranması sağlanıyor.” dedi.
Çocukta taşıma zorluğu oluşturabilir
Biyonik elin el ve parmak protezi ihtiyacı duyan çocuklara kemik gelişimlerini tamamlandıktan sonra yapılmasının uygun olduğunu ifade eden Öğr. Gör. Kübra Akkalay, “Çocuklarda kemik gelişimi devam ettiği için biyonik el uygulaması 20 yaşından sonra yapılmalı. Biyonik elin ağırlığı çocuk hastalarda taşıma zorluğu oluşturabilir. Ağır gelen bir protezi çocuklar takmak ve kullanmak istemezler. Adapte olunamayan protez ile hem eğitim hem de sosyal hayatları olumsuz yönde etkilenir.” uyarısında bulundu.
6 ayda bir kontrol edilmeli
Protez kullanması gereken çocuk hastaların en az altı ayda bir kontrol edilmesinin gerekli olduğunu vurgulayan Öğr. Gör. Kübra Akkalay, “Gerekirse protezleri yenilenmeli. Gelişen ve büyüyen kemik dokusu çocuklarda protezlerin küçük kalmasına neden olur, bu yüzden düzenli takip ile protezler yenilenmelidir. Kontrol ve yenilemeler aileye maliyet oluşturduğu için protez kullanacak çocuklarda mekanik el protezleri kullanımının daha uygun olduğunu söyleyebiliriz. Mekanik protezler hafif ve maliyet olarak uygundur. Görsel olarak renklendirilerek çocukların protezlerine adapte olması sağlanır. Mekanik elin kullanımında ısıya karşı dikkat olmaları yeterli oluyor.” diye konuştu.
Sudan ve ısıdan korunmalı
Uzuvda sinir ve kaslara yönelik testler yapıldığını belirten Üsküdar Üniversitesi SHMYO Ortopedik Protez ve Ortez Programı Başkanı, Sağlık Bilimleri Fakültesi Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Bölümü Öğr. Gör. Kübra Akkalay, “Testlerden sonra onay alınan hastalara biyonik el yapılıyor. Biyonik elde bulunan soket içerisindeki sensörlerin ıslanmaması ve tere maruz kalmaması gerekiyor. Terleyen uzuv ve soket içi uygun bir şekilde kurutulmalı. Aynı zamanda batarya da ısıya ve suya maruz kalmamalı.” ifadelerini kullandı.
