“Nedeni Stres ve kapanış bozukluğundan kaynaklı olabiliyor”
Diş Hekimi Gamze Manav bruksizm hakkında yaptığı açıklamada, “Bruksizm çoğu zaman uykuda yaşandığı için geç fark edilen diş gıcırdatması, reflüden, barsak parazitlerine kadar pek çok hastalığın habercisi. Bruksizmin tedavi edilmediğinde uyku bozuklukları, dişlerde çürüme ve çene yapısında bozulmalar gibi birçok soruna neden olabiliyor. Diş sıkma alışkanlığının iki ana nedeni vardır. Bunlardan ilki stres; ikincisi ise kapanış bozukluğudur. Stresli gün geçiren kişilerde uyku sırasında bilinçsizce ortaya çıkar ve uykusunda dişlerini gıcırdatan kişiler bu eylemi bilinçli olarak yapmaz. Günlük yaşamın getirdiği stres kişinin bilinçaltına yerleşir. Bilinçaltından gelen uyarılar ise kişinin dişlerine gün içinde yaptığı baskıya oranla daha fazla şiddet uygulamasına neden olur. İnsanlar, yaşamlarının belli zamanlarında içinde bulundukları sıkıntılardan ya da sahip oldukları sorumluluklardan bunalabiliyor. Boşanma sıkıntısı, sınav kaygısı, yeni iş kurma stresi ya da aile içi huzursuzluklar bu sıkıntılara önemli birer örnektir. Bu tip problemlere bir de mevsim geçişlerinde duygu durum değişiklikleri eklendiğinde mesele iyice içinden çıkılmaz bir hal alabiliyor. Kişiler bu stresle baş edebilirse ve mevcut durum çok fazla ilerlemediyse çene eklemi rahatsızlıklarında geri dönüşüm sağlanabiliyor. Problemin teşhisi ise uzman hekimin, kişinin ağız muayenesi ve anemnezi ile konabilir. Bruksizm ile meydana gelen diş sıkma hareketi, dişlere ve vücudun baş boyun gibi bölgelerine de zarar verir. İlk etapta yüz ağrılarıyla kendini hissettiren diş sıkma problemi, ileri dönemde çeneyi açmada sınırlılık, kilitlenme, dişlerde sallanma veya diş kırıkları, eklem sesleri gibi sonuçlar doğurabiliyor” dedi.
Bruksizm belirtileri nelerdir?
“En önemli nokta diş gıcırdatmayı tetikleyen faktörleri ortadan kaldırmaktadır”
Öncelikle çene eklemi sorunlarının bir günde oluşmadığı, zaman içerisinde yavaşça arttığı, dolayısıyla tedavisinin de bir günde yapılamayacağı bilinmelidir. Ayrıca çene eklemi problemlerinde iyileşme süreci zaman alacağı için hastaların sabırlı olması gerektiği akıllardan çıkarılmamalıdır. Akut kas spazmlarında, kas gevşetici kullanımı ve sıcak su tedavisi hastaları rahatlatmaya yardımcı olsa da rahatsızlığa neden olan etkeni tamamen ortadan kaldırmaz. Çünkü hasta geceleri dişlerini sıkmayı ve gıcırdatmayı sürdürürse, problem de devam edecektir. Bu nedenle tedavide dikkat edilmesi gereken en önemli nokta diş gıcırdatmayı tetikleyen faktörleri ortadan kaldırmaktadır. Var olan sebep ortadan kaldırıldıktan sonra da problem kademeli olarak azalacaktır.
Diş sıkmanın etkileri plaklar ile azaltılabilir’
“Diş gıcırdatma ya da sıkma problemlerine karşı birtakım tedavi yöntemleri uygulanır. Bu yöntemlerden biri dişlerin birbirine olan temasını kesmek için kullanılan plaklardır. Bu plaklar yalnızca diş sıkma problemiyle başvuran hastalara verilir. Fakat dişlerini sıkan hastaların henüz çene eklem bölgesinde ya da yüz kaslarında şikayetler baş göstermediyse sıkmanın şiddetiyle gelişebilecek zararlar şeffaf plak ile hafifletilebilir”
“Koruyucu apareyler dişlerin zarar görmesini engelleyebilir”
“Diş gıcırdatma problemlerinin bir diğer tedavi yöntemi ise, diş gıcırdatmalarının semptomatik tedavisinde kullanılan ve gece koruyucuları olarak adlandırılan apareylerdir. Diş gıcırdatma eylemini engellemek amacıyla uykuya geçmeden önce ağza gece koruyucu apareyler takılır. Bu koruyucular diş gıcırdatma sorununun tamamen önüne geçmese de gıcırdatmanın neden olduğu olumsuz etkileri azaltabilir. Bu koruyucular ayrıca dişlerin daha ileri aşamalarda aşınmasına ve zarar görmesine engel olur. Gece koruyucu apareyler sayesinde hastanın üst ve alt dişleri birbirine çarpmaz ve gıcırdatma eylemi önlenmiş olur. Bu apareylerin üretiminde ise sert akrilik plastik malzemeler kullanılır.”
İleri boyuttaki diş sıkmalarında cerrahi yönteme başvurulabilir
“Teşhisin ardından tedavi aşamasına gelindiğinde, hastadan alınan çene kayıtlarına uygun şekilde sert akrilik materyalinden bir plak hazırlanır. Hastanın ağzına takılacak bu plağın iki ana görevi vardır. İlki hastanın gece dişlerini sıkma alışkanlığını önlemektir. Plağın ikinci görevi ise, hasta dişlerini sıksa dahi dişlerin ve eklemlerin bu baskıdan zarar görmesini engellemektir. Fakat burada dikkat edilmesi gereken nokta, her plağın her hastaya uygun olmayabileceğidir.”
Haber: Serap DURUKAN
