Dt. Gamze Manav diş taşı konusunda verdiği bilgide, “Diş hekimleri olarak bizlere çok sık “diş taşı temizliği yaptırmak dişlere zarar verirmiş diye duydum “ sorusu gelir. Nedense hala günümüzde üzülerek duyduğum bu yanlış bilgiyi düzeltmek ve doğru bilginin yaygınlaşması için önce diş taşı nedir onun ile başlayalım.
Diş Taşı Nedir?
Diş taşı diğer bir ismiyle tartar, sert bakteri ve mineral birikintisine denilmektedir. Diş taşı, gündelik diş bakımına gerektiği kadar dikkat edilmediğinde ortaya çıkan sağlık problemidir. Dişlerinin gerektiği kadar özen gösterilip, dikkat edilmediği ve temizlenmediği durumlarda dişlerde oluşan bakteri plakları ve bu plaklarda diş taşı olarak isimlendirilmektedir. Çok sağlıksız bir görünüme sebep olan diş taşları, dişlerin hem ön yüzeyinde ve hem de arka yüzeyinde sarı lekeler olarak görülebilmektedirler.
Diş Taşı Nasıl Oluşur?
Ağız çok farklı çeşitlerde bakteri bulunur. Bu bakteriler gıda parçacıklarıyla birleştiğinde, dişlere zarar veren bir asit üretir ve plak oluşur. Yapışkan bir yapıya sahip olan plak, temizlenmediği takdirde gıdalardaki kalsiyum ve diğer maddeleri de toplayarak sertleşir. Bunun sonucunda da diş taşı, yani tartar oluşur. Diş taşı dişlerin üzerlerinde, arka kısımlarında ve protezler üzerinde görülmektedir. Bakteri plakları oluşumunda etkili olan diş taşları, dişlerde sarı ve kahverengi gibi çeşitli boyutlara ve lekelere neden olduğu için kısa zaman içinde tedavisi yapılmalıdır. Diş taşı oluşumu mikro bakteriyel besinlerin diş yüzeyinin üzerinde birikmesi ile birlikte oluşmaktadır. Bu besinlerin diş yüzeylerinde oluşmasının en büyük sebebi ise günlük olarak dişlerin fırçalanmaması ve diş ipi kullanılmamasından dolayı ortaya çıkmaktadır. Diş bakımında yapılan ihmaller 14 gün gibi kısa bir zaman zarfında diş taşına dönüşebilirler. Diş taşına dönüşen besinler arasında bol karbonhidratlı ve şekerli ürünler de bulunmaktadır. O yüzden bu ürünlere dikkat etmekte fayda vardır. Diş taşı oluşumu ileri zamanlarda daha ciddi diş hastalıklarına yol açabileceği için diş doktoruna görünmeniz özellikle tavsiye edilmektedir. Diş taşı oluşumuna neden olan diğer durumlar ise aşağıda maddeler halinde bulunmaktadır.
Diş Taşı Oluşumunun Sebepleri Nelerdir?
Düzenli olarak diş bakımının yapılmaması durumlarında. Diş ipinin kullanılmaması durumlarında, Karbonhidratlı ve şekerli yiyeceklerin bol miktarda tüketildiği durumlarda, Tükürüğün yapısı diş taşı oluşumuna neden olur. Diş taşları en çok tükürüğün yoğun olarak biriktiği yerlerde görülebilirler. Ağız içinin ve diş arkalarının yeterli düzeyde fırçalanmaması durumlarında diş taşı oluşumunun sebepleri arasında gösterilmektedirler.
Diş Taşının Zararları Nelerdir?
Diş taşı oluşumunun birçok zararları bulunmaktadır. Ağızda oluşan kötü bir kokuya neden olabilen diş taşları ileriki zamanlarda diş iltihaplarına da dönüşebilmektedirler. Diş taşlarının diğer zararları arasında bu maddeler yer almaktadır: Diş taşı ihtimali diş çürüklerini arttırabilmektedirler. Diş taşının yoğun olarak bulunduğu yerlerde diş eti çekilmesi de artabilmektedir. Dişlerin arasında boşluklar oluşabilir ve bu bölgeler de büyük bir hızla diş taşı ile kaplanabilirler. Diş taşları diş eti iltihaplarına neden olabilmektedirler. Diş etleri sürekli bir şekilde temizlendiği takdirde bile eski görüntüsüne kavuşmalar uzun bir süre almaktadır. Diş taşları, dişler arasında bulunan kemiklerde kayıplar olmasına neden olabilirler. Diş taşları dişlerdeki hasarları sakladıkları için tedavi sürecinin gecikmesine de neden olabilmektedirler. Diş taşlarının oluşması ve tedavisi ile birlikte diş aralarında rahatsız edici boşluklar bulunabilirler.
Diş Taşları Nasıl Temizlenir?
Diş taşı tedavisi için yapılacak en doğru yöntemler bu sorunların oluşmaması için önlem almak en önemli etkenlerden biridir. Dişlerinizi günde en az 2 kere fırçalayarak, düzenli aralıklar ile diş ipi kullanarak diş taşı oluşumlarını uzun zamanlı bir şekilde engelleyebilirsiniz. Bunların yanında yılda 2 kere diş doktorunuza görünüp muayene olarak da diş sağlığınızın uzun zamanlı koruyabilirsiniz. Diş hekiminiz size bu işlemi ne sıklıkla tekrarlamanız gerektiği konusunda öneride bulunacaktır. Unutulmamalıdır ki diş taşı temizliği günlük ağız bakımınıza ek fayda sunmakla birlikte florür içeren günlük bir diş macunu ile günde 2 kez diş fırçalamanın yerini asla tutmayacaktır. Diş hekiminiz günlük ağız bakımınıza yardımcı olması için plakların uzaklaştırılmasına yardımcı olduğu klinik olarak kanıtlanmış olan sodyum bikarbonat içeren bir diş macununun kullanılmasını önerebilir. Diş temizliğinde doktorlar şu işleri uygulamaktadır; Temizleme işlemi uygulanmaya başlandığında ilk adımı diş taşı kazınmasıdır. Çoğunlukla ultrasonic cihazların yardımıyla temizleme işlemi tamamlanmaktadır. Bir sonraki adım dişleri parlatıp pürüzsüzleştirmektir. Parlatma işlemi devam ederken kalan plaklar temizlenir dişin daha sağlıklı ve parlak görünüme kavuşması sağlanır. Bu işlem dişin güzel bir görüntü kazanmasının yanında muhtemel plak oluşumuna karşı korunmasına yardımcı olmaktadır” dedi.