Levent Akbay


-Yeni Kaledonya da neresi acaba?

.


Yeni Kaledonya Avustralya’nın ve  Yeni Zelanda’nın kuzeyinde bir adalar grubu. 1946 yılına kadar Fransa sömürge bölgesi olarak, 1946 yılından 2003 yılına kadar da Fransa Denizaşırı Bölgeler Topluluğu içerisinde Denizaşırı Bölge olarak yer almış.

2003 yılında gerçekleştirilen anayasa değişikliği sonucu Fransa'ya bağlı kendine özgü bir bölge) olarak konumlandırılmış. 

2018 yılının Kasım ayında yapılan bağımsızlık referandumunda oy kullananların yüzde 57.29'u ‘hayır’ oyu kullanarak ‘her nasılsa’ bağımsızlığa ‘hayır’ demiş. 

1946’dan 2024’e kadar geçen 78 yıl içinde ülkenin gerçek sakinlerinin özgür bir hayat için Fransa’dan ayrılmak istedikleri anlaşılıyor. Ancak adaların gerçek sahipleri olmayanlara da oy kullanma hakkı verilmesi çabaları bu hayalleri öteliyor. Haliyle iç karışıklı çıkıyor. Çünkü Fransa  78 yıllık sömürgelik sürecini uzatmak istiyor. 

Ne var Yeni Kaledonya’da diyecek olursanız; ne olsun dünya toplam üretiminin yüzde 6’sı kadar nikel… 

Aralarında Kongo’nun da bulunduğu 14 Afrika ülkesinin rezervleri 1961’den beri Fransa Merkez Bankasının elinde. Bu ülkeler Fransa’nın icat etmiş olduğu özel para birimi olan CFA frangı’nı kullanak zorundalar. Her yıl Fransa Merkez Bankası’na döviz rezervlerinin büyük bölümünü yatırıyorlar. 500 milyar dolardan söz ediliyor. 

Tabi ki isyan ediyorlar. Ancak sömürü sadece ekonomik değil. Askeri baskı da var. Bu nedenle tepkiler de ölçülü. Buna rağmen Kongo Cumhurbaşkanı Felix Tshisekedi ülkesini ziyaret eden Macron’un kendisini aşağılamasına karşı: “Artık Afrika’yı sömürme politikanız Fransafrik yok. Eşitler politikası oluşturmalıyız.” diye yanıt veriyor.  Aynı şekilde Kenya Devlet Başkanı Ruto da yine aynı Macron’a IMF ve Dünya Bankası yönetiminde söz hakkı sizde. Bizim söz hakkımız yok. Eşit söz hakkı olan bir kurum istiyoruz.” diyerek isyan ediyor. 

Elektrik üretiminin yüzde 80’ini nükleer santrallerden karşılayan Fransa uranyum ihtiyacını da Afrika’daki sömürgelerinden karşılıyor. Diğer bazı madenler ve hammaddeler de böyle. 

Son yıllarda Afrika ülkelerinde ardı sıra darbeler yaşanıyor. Ancak farklı olarak darbeler Fransa’nın sömürgecilik baskısına karşı yapılıyor. Oyuna Çin ve Rusya’nın da girmesi Afrikalıları daha da cesaretlendiriyor. 

500 yıldır Afrika’daki 20 ülkeyi sömüren Fransa’nın sömürgecilik deneyimi artık yetmiyor. Sadece 78 yıldır sömürebildiği Yeni Kaledonya’da yaşananlar için Türkiye ve Azerbaycan’ı suçlaması, kendi siciline rağmen Meclisinin, Osmanlı döneminde Asuri-Keldani soykırımı yaptığı iddiaları  ise komik kaçıyor. 

 

Levent AKBAY

akbaylev@gmail.com

Yanan çöp konteynerine Zabıta müdahale etti

Gençlik ve Proje Derneği Yeni Projesi Kocaeli Kariyer Atölyesi Projesi Başlıyor

TÜRKİYE’NİN LİDER KLİNİK PORTALINDA SİZ DE YERİNİZİ ALIN!

KAYIP MERVE BULUNDU

BAŞKAN DOĞUSEL: “KOCAELİ, DENİZ TURİZMİ OLANAKLARI İÇİN AR-GE ÇALIŞMALARINA AĞIRLIK VERMELİDİR”

GENÇ KIZDAN 3 GÜNDÜR HABER ALINAMIYOR

BAŞKAN SEZER DOĞRU HAMLELER YAPIYOR...

ŞEHİT RIDVAN GÜRSOY MEMLEKETİNDE TOPRAĞA VERİLDİ

VALİ YAVUZ: "1 MAYIS YÜRÜYÜŞLERİNİ GAMER'DEN TAKİP EDİYORUZ"

KO-MEK İlçe Sergileri Baharın Gelişini EL EMEĞİ GÖZ NURU ESERLERİYLE KARŞILAYACAK

LİG TABLOSU

Takım O G M B Av P
1.Galatasaray 38 33 2 3 66 102
2.Fenerbahçe 38 31 1 6 68 99
3.Trabzonspor 38 21 13 4 19 67
4.İstanbul Başakşehir 38 18 13 7 14 61
5.Kasımpaşa 38 16 14 8 -3 56
6.Beşiktaş 38 16 14 8 5 56
7.Sivasspor 38 14 12 12 -7 54
8.Alanyaspor 38 12 10 16 3 52
9.Rizespor 38 14 16 8 -10 50
10.Antalyaspor 38 12 13 13 -5 49
11.Gazişehir Gaziantep 38 12 18 8 -7 44
12.Adana Demirspor 38 10 14 14 -7 44
13.Samsunspor 38 11 17 10 -10 43
14.Kayserispor 38 11 15 12 -13 42
15.Hatayspor 38 9 15 14 -7 41
16.Konyaspor 38 9 15 14 -13 41
17.Ankaragücü 38 8 14 16 -6 40
18.Fatih Karagümrük 38 10 18 10 -3 40
19.Pendikspor 38 9 19 10 -31 37
20.İstanbulspor 38 4 27 7 -53 16