2023 yılında 417, 2024 yılının ilk 10 ayında ise 374 kadın erkekler tarafından katledildi. Bir diğer bilinmesi ve dikkate alınması gereken veri ise ilk 10 ayda 207 şüpheli ölümün olması. Yani bu sayıya dahil olmayan 207 ölüm daha var.
Ama erkekler susuyor, sadece derse ‘vah vah’ diyor; ama onlar sustukça ne yazık ki ‘şiddet’ susmuyor
* * *
25 Kasım ‘Kadına yönelik şiddete karşı uluslararası mücadele günü’. Şimdi yazılı ya da görsel basında yer alan haberlere, yapılan etkinliklere vs. bakınca sanıyoruz ki ‘25 Kasım Kadına şiddetle mücadele günü’ . Yani sanki ülke olarak biz bununla mücadele ediyoruz, biz başlattık, bizim çok canımız yandığı için böyle bir gün ve bu günde farkındalık yaratmak için anma, etkinlik vs. yapılıyor.
Hiç ilgisi yok. Bir kere böyle olsa idi İstanbul sözleşmesi’ni iptal etmezdik.
Bileşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu sağolsun 1999 yılında kadına yönelik şiddete karşı toplumda farkındalık yaratmak amacıyla böyle bir karar alıyor ve 25 Kasım ‘Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele Günü’ oluyor. Ülke olarak biz de buna kayıtsız kalamadığımız için, aslında yine ülkeden ziyade kadına şiddetle mücadele için kurulan dernekler buna kayıtsız kalmadığı, ısrarla farkındalık yaratmaya çalıştıkları için bizde 25 Kasım’da anma, etkinlik vs. yapıyor, öldürülen, şiddete maruz kalan kadınları ve olayları konuşuyoruz. Mücadele..?
Yasalar korumadıkça, koruyan yasalar uygulanmadıkça hatta ‘İstanbul Sözleşmesi’ gibi kadını koruyan anlaşmaları kaldırıp tüm ısrarlara ve yaşananlara rağmen tekrar yürürlüğe koymadıkça mücadele değil ancak bizim için farkındalık günü olur. Ne yazık ki cezasızlık kadınlar açısından öğrenilmiş çaresizlik yaratıyor. Yaptığı şikayet sonrası adalet gerçekleşmeyince, şiddet uygulayan, taciz eden kişi bir kapıdan girip öbür kapıdan çıkınca şiddete maruz kalan kadın ‘nasılsa bir şey olmuyor’u öğrenip çaresizlikle bir daha şikayet etmiyor. Sonuç ise çoğu kez şiddetten ölüme kadar gidiyor. Ya tacizci tarafından öldürülüyor ya da yapılan şiddete daha fazla dayanamayan kadın intihar ediyor, suçlusu yine kadına şiddet yapan kişi aslında…
* * *
Bir çok kişi gibi 25 Kasım’a kadar kaç kadın öldürülmüş, kaç kadına şiddet uygulanmış benzeri haberleri okurken ‘Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu’na denk geldim. Bir çok dernek, platform gibi veri paylaşmasının yanı sıra farklı olarak ‘dijital anıt ağaç’ uygulaması dikkatimi çekti, bir kez daha içim yandı. Ama en azından unutturmuyor, dijital ortamda her birinin isimlerini paylaşarak, hatta ne zaman kim tarafından nasıl öldürüldüğüne kadar kaynak göstererek kayıt tutuyor. Gerçekten etkileyici ve bir kez daha durup düşünmemizi sağlıyor.
* * *
Kadına şiddetle mücadele için uğraşan derneklerden biri de ‘Yanınızdayız Derneği.’ Dernek bu yıl 25 Kasım’da Şişli Belediyesi ile ancak farklı olarak erkek üyelerin önderliğinde bir eylem yaptı. Eylemde yıl içerisinde şiddete maruz kalan ve öldürülen kadınların isimleri tek tek okunarak anıldı. Ayrıca Dernek’in Yönetim Kurulu Üyesi Bülent Gürcan’ın bir erkek olarak çağrısı gerçekten dikkat çekici idi: “Türkiye’de ortalama her gün bir kadın öldürülüyor. Her gün bir erkek, bir kadını öldürüyor. Buna bir son vermek zorunda olduğumuzu biliyoruz. Kadına yönelik şiddet bir erkeklik sorunudur. Kadına yönelik şiddet eylemlerinin ardından kadınlar seslerini çıkarırken erkeklerin büyük bir kısmı susuyor. Oysa ataerki ile mücadele kadın-erkek bir arada yapılır. Başka türlü kimse özgürleşemez, eşitlik sağlanamaz. Erkekler ataerkiye karşı, eşitlik için mücadeleye katılmak zorundalar. Şiddet erkeklik değil, şiddet güçsüzlüktür. Erkekler konuşmadıkça şiddet de susmuyor. Yanındayız erkekleri olarak bu sorumluluğu alıyor, kadına yönelik şiddete son vermek için harekete geçiyoruz.”
Bir kadın olarak ben de Bülent Gürcan’ı sözleri için alkışlıyor, artık erkeklerin de seyredip ‘vah vah’tan öte konuşması gerektiğinin bir kez daha altını çizmek istiyorum.
Belma Özgen Akbay
