Nihayet Kasım ayı da geride kaldı. Neden nihayet? Kasım ayı biliyorsunuz ‘indirim ayı’. Bir kere biliyorsunuz 11.11 süper alışveriş günleri var. Küresel olarak ‘Black Friday’ adıyla anılan erken kasım indirimi dönemi, Türkiye’de efsane cuma ya da şahane cuma gibi isimlerle anılıyor.
Aslına bakarsanız 11.11 yani ‘Kasım İndirimleri’ 14 Şubat’a atıfla kutlanan, Çin’den dünyaya yayılan bir gün. İlk önce yalnızların özel günü olarak kutlanan ‘Kasım İndirimleri’ sonrasında zamanla alışveriş kampanyasına dönüşüyor. Dünya çapında hemen hemen tüm markalar bu dönemde cazip fırsatlar sunarak kampanya yapmaya başladılar. Dolayısı ile Kasım ayı 2009 yılından bu yana da hem tüketiciler hem satıcılar için alışveriş için bekleniyor oldu. Tabii doğal olarak önce tüketiciler bugünü bir fırsata çevirdi. Çok gecikmeden dolandırıcılar için de büyük bir fırsat kapısı daha açılmış oldu; ‘Kasım İndirimleri’. Tüketiciler ise bu ayı bir fırsat ayı olarak değerlendirip kaliteyi daha ucuza almanın peşine düştüler, ama aldılar ama alamadılar, ama kandırıldılar…
Çin dünyaya yayılan bir gün başlatmış olur da Amerika durur mu? Tabii ki hayır. ‘Black Friday’ dönemi de işte temelleri Amerika’da atılan bir indirim günü. Temelleri ABD'de atılan Black Friday indirimleri, Şükran Günü’nü takip eden ilk cumaya rastlıyor. ABD’de ortaya çıkıp bütün dünyada uygulanarak küresel bir indirim fırsatına dönüşen Black Friday, ülkemizde çoğunlukla kasım ayının son birkaç gününden birinde gerçekleşiyor. Örneğin her sene genellikle farklı bir günde uygulanan Black Friday için bu yıl tasarlanan gün 29 Kasım idi ve tüm haftaya yayılan bir indirim etkinliği bu da.
Daha da bitmedi. Bugün yani 2 Aralık günü de ‘Siber Pazartesi indirimleri’ başladı. ‘Siber Pazartesi indirimleri’ ise teknoloji indirimlerini kapsıyor. Dolayısı ile dolandırıcıların iştahını daha da kabartıyor.
Anlayacağınız özellikle satıcılar Kasım ayını başından sonuna iple çekiyorlar. E tabii dolandırıcılar da. Sonrasında ise tüketiciler için ne yazık ki indirim ayı olan ‘Kasım’, bir ‘dert ayı’ oluyor.
İndirim ayının dert ayı olmaması için neler yapabiliriz?
Bu sorunun yanıtını Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) e-ticaret Meclis Üyesi Cenk Çiğdemli’nin aktarımlarından paylaşayım:
“İnternet alışverişi yaparken, web sitesinin gerçek olup olmadığını birkaç kez kontrol etmek gerek. Sitenin iletişim bilgileri, SSL Sertifikası kesinlikle kontrol edilmeli. SSL sertifikası olup olmadığı, siteye girildiğinde adres barının sol köşesinde bulunan kilit işareti ile anlaşılabilir. Kilit işaretinin olmaması, dolandırıcılık niyeti olmasa bile o sitenin güvenilir olamayacağı anlamına gelir. Sitenin adres, şirket ve telefon bilgileri de kontrol edilmeli. Sitenin sağlam bir altyapı sağlayıcıyla çalışıyor olması da güvenilir olduğunu gösterir. Yazıyorsa sitenin altındaki altyapı sağlayıcı firma ismine bakılabilir. Ayrıca her ne sebeple olursa olsun, telefonda veya mesajla kimseye kredi kartı bilgisi verilmemeli. Sosyal medya üzerinden alışveriş yapılacaksa ya kapıda ödeme seçeneği tercih edilmeli ya da sanal kart kullanılmalı. Ürünün diğer sitelerdeki fiyatına da mutlaka bakılmalı. İnanılmayacak kadar büyük bir indirim söz konusuysa o siteden derhal çıkılmalı.
- Alışverişi kendi cihazlarınızla yapın. Cihazın davranışındaki tuhaflıkları ayırt etmek sizin için çok daha kolay olacaktır.
- -Halka açık wi-fi noktalarından alışveriş yapmamaya çalışın. Her internet bağlantısı, online ödemeler için yeteri kadar güvenli değildir.
- Kredi kartı veya sanal kredi kartı kullanın. Kredi kartı kullanarak yapılan satın alma işlemleri, vadesiz veya tasarruf hesaplarınızda tuttuğunuz paranızı kapsamadığından, daha güvenlidir. Hatta limiti sınırlanmış sanal kredi kartı kullanırsanız, riski minimize etmiş olursunuz.
- Güvenlik yazılımınız güncel olsun. Halen yapmadıysanız, birden fazla koruyucu katmana sahip güvenilir ve güncel bir internet güvenliği çözümü yükleyin.
- Online adres çubuğunu her zaman kontrol edin. Tanınmış bir siteyi gördüğünüzde bile tedbiri elden bırakmayın. Dolandırıcılar orijinal emsalleriyle neredeyse tamamen özdeş olan sahte web siteleri oluşturabilirler. Gözünüz URL'nin yani adres çubuğunun üzerinde olsun. Sahte siteler, taklit etmeye çalıştıkları resmi sitelerden farklı internet adresleri kullandıkları için kolayca tespit edilebilirler.
- Alışverişten sonra ekstrelerinizi kontrol edin. Banka ve kredi kartı hesap bakiyelerini kontrol etmek, özellikle normale göre yoğun alışveriş yapılan dönemlerin ardından her zaman iyidir.”
Tüm bunlara dikkat edersek Kasım ve beraberinde gelen ‘indirim günleri-haftaları’ dert değil beklendiği gibi alışveriş ve fırsat ayı olabilir. Herkese hak ettiği kadar kazanç ile beraber keyifli harcamalar ve keyifli kazançlar dilerim.
Belma Özgen Akbay
